Co to jest strategiczna niekompetencja (ang. weaponized incompetence)
Strategiczną niekompetencją określamy zachowania polegające na udawaniu bezradności lub nieumiejętność zrobienia czegoś, np. prania czy przygotowania posiłku. O strategii mówimy wtedy, gdy ktoś w rzeczywistości umie wykonać te rzeczy lub szybko i łatwo mógłby się tego nauczyć, jednak nie wykazuje ku temu chęci. Zwykle zachowanie takie służy unikaniu zadań i sprawieniu, że ktoś inny je wykona. W efekcie większość spraw do załatwienia i rzeczy do zrobienia, a także związanej z nimi odpowiedzialności zostaje po stronie jednej osoby.
Najczęstsze powody takiej strategii to:
- Unikanie obowiązków dla takich korzyści jak: czas wolny, przyjemność, zaoszczędzenie pieniędzy (np. na rachunki)
- Unikanie dyskomfortu, jaki potencjalnie wywołałaby dana czynność (np. sucha skóra po myciu naczyń, długie stanie przy prasowaniu)
- Próba zwrócenia na siebie uwagi
- Chęć kontrolowania osoby partnerskiej poprzez delegowanie jej do zadań
Jak rozpoznać strategiczną niekompetencję?
Najczęstsze zwroty, które możesz usłyszeć:
- Ty to zrób, ja nie wiem jak
- Nie umiem
- Jesteś w tym lepszy/a
- Ja to pewnie zepsuję
- Nie wyjdzie mi to dobrze
Przykładowe zachowania:
- Zapominanie połowy listy zakupów
- Nieprawidłowe, niedbałe i/lub bardzo powolne wykonywanie obowiązków domowych
- Ciągłe pytanie gdzie co leży/gdzie co jest
- Robienie bałaganu i zostawianie go drugiej osobie
- Upieranie się przy niezrozumieniu/nieumiejętności
Dlaczego strategiczna niekompetencja niszczy Twoją relację?
Jeśli żyjesz z osobą, która zachowuje się w taki sposób, z pewnością wiesz, jakie to obciążenie. Masz znacznie więcej pracy i odpowiedzialności, zdarza Ci się myśleć, że łatwiej byłoby żyć w pojedynkę. W związku z przeciążeniem i wrażeniem, że musisz wszystko ogarniać zaczynasz czuć zmęczenie, napięcie i złość, które z czasem przeradzają się we frustrację. Tracisz zaufanie do osoby partnerskiej, coraz częściej towarzyszy Ci poczucie nieważności i wykorzystywania. Pojawiają się kłótnie i/lub ciche dni. Narasta osamotnienie. Stąd niewiele brakuje to rozstania…
Jak uratować relację?
1. Zidentyfikuj zachowania związane ze strategiczną niekompetencją. Zobacz, co się stale powtarza i zwróć na to uwagę osoby partnerskiej.
2. Rozmawiaj. Powiedz wprost: Potrzebuję twojego udziału w obowiązkach, nie chcę być w tym sam_a
3. Wysłuchaj powodów takiego zachowania. Czasem wynika ono z lęku przed porażką czy krytyką lub zabieganiem o poczucie bycia ważnym, a na to da się coś zaradzić :)
4. Uzgodnijcie podział obowiązków i sposób ich wykonania. Pozwoli to uniknąć problemów z punktu powyżej oraz nieporozumień
5. Śledźcie wspólnie zmiany w zachowaniu. Zauważaj je i doceniaj, rozmawiaj o nich.
6. Poszukaj wsparcia, jeśli nic nie działa. Korzystanie z pomocy to nie wstyd :)
UWAGA: Czasami ludzie naprawdę nie wiedzą, jak coś zrobić. Ważne, żeby chcieli się uczyć. Będzie Ci potrzebna cierpliwość ;)
To bardzo ważne w udanym, dobrym związku, by obie osoby partnerskie czuły się traktowane sprawiedliwie, a dodatkowo praca zespołowa umacnia związek. Dlatego warto zająć się tematem strategicznej bezradności jak tylko się pojawi.
0 komentarzy