Dlaczego w Twoim związku zawodzi komunikacja i jak to zmienić?

Komunikacja to fundament każdego dobrego związku. Mimo to wiele par ma trudności z efektywnym i sprzyjającym podtrzymywaniu więzi porozumiewaniem się. Gdy konflikty się mnożą, a kryzys czai się tuż za rogiem, z pomocą przychodzi oparta na teorii schematów Younga i rozwinięta w praktyce terapeutycznej teoria Roedigera, zgodnie z którą zbudowane warsztaty MaMY Parę!

Zrozumienie cyklu trybów

Roediger wprowadza pojęcie cyklu trybów, czyli sztywnych i uporczywych wzorców interakcji, do których pary często wracają podczas konfliktów. Te tryby wynikają z niezaspokojonych podstawowych potrzeb i niekorzystnych schematów rozwiniętych w dzieciństwie. Na przykład, jedna osoba może mieć Schemat Porzucenia, co prowadzi ją do nadmiernej lękliwości i strategii kontroli, podczas gdy druga osoba może mieć Schemat Emocjonalnej Deprywacji, co sprawia, że wycofuje się i staje się emocjonalnie nieobecna, wzmagając tym samym lęk i kontrolę. Tak toczy się błędne koło konfliktów, które bywa źródłem frustracji i bezsilności, a ostatecznie przyczyną rozstania. 

Rola schematów

Schematy to głęboko zakorzenione przekonania i wzorce myślenia, które wpływają na to, jak ludzie postrzegają i reagują emocjonalnie na sytuacje. Roediger podkreśla, że te schematy odgrywają kluczową rolę w problemach z komunikacją. Kiedy partnerzy nie są świadomi swoich schematów, reagują obronnie i błędnie interpretują intencje drugiej osoby. Rozpoznanie i zrozumienie swoich schematów pozwala na bardziej obiektywne postrzeganie interakcji i reagowanie z większą empatią.

Znaczenie chwili obecnej

Praca z parami kładzie nacisk na koncentrowanie się na chwili obecnej podczas sesji terapeutycznych. Zamiast omawiać przeszłe problemy, zachęca do zajęcia się cyklem trybów toczącym się kołem tu i teraz. Pozwala to partnerom stać się bardziej świadomymi swoich automatycznych reakcji i pracować nad ich zmianą w czasie rzeczywistym, zamiast wnikania w treści, które zwykle są nieistotne na poziomie dosłownych znaczeń. Mówiąc prościej, problemem nie jest niespuszczona klapa czy zbyt długa kawa u sąsiadki, a przekonania o lekceważeniu czy odrzuceniu i związane z nimi trudne emocje. Skupienie się na teraźniejszości pomaga przerwać cykl powtarzania dawnych kłótni i skoncentrować się na rozwijaniu zdrowszych wzorców komunikacji.

Ćwiczenia wyobrażeniowe

Praktyka terapeutyczna obejmuje wspólne ćwiczenia wyobrażeniowe, które pomagają dotrzeć do najważniejszych schematów podtrzymujących cykl trybów. Ćwiczenia te polegają na prowadzeniu wizualizacji, podczas których partnerzy wyobrażają sobie siebie w trudnych sytuacjach i obserwują swoje emocjonalne reakcje. Dzięki temu zyskują świadomość swojej wrażliwej, podatnej na zranienie części zwanej Trybem Wrażliwego Dziecka oraz uczą się wzajemnego zaufania na nowo oraz przyjmowania perspektywy drugiej strony. W pracy wyobrażeniowej partnerzy stają się dla siebie źródłem wsparcia, również w sytuacjach z dzieciństwa, które stały się źródłem schematów. Procesy te wzmacniają więź emocjonalną oraz budują prawdziwe bezpieczeństwo, czasem doświadczane po raz pierwszy w życiu.

Dialog łączący

Celem terapii Roedigera jest rozwijanie umiejętności dialogu opartego na zasadach dobrej komunikacji. Polega to na nauce rozmowy, która sprzyja zrozumieniu, empatii i rozwiązywaniu problemów. Partnerzy uczą się wyrażać swoje potrzeby i emocje otwarcie i konstruktywnie.

Na przykład, zamiast oskarżać partnera o zaniedbanie czy lekceważenie, można powiedzieć: Czuję się samotn_, kiedy nie spędzamy razem czasu. Czy możemy zaplanować wieczór randkowy w tym tygodniu? Takie podejście zmniejsza defensywność i zachęca do wspólnego rozwiązania problemów.

Praktyczne wskazówki poprawy komunikacji

Na podstawie teorii i praktyki Roedigera, oto kilka praktycznych wskazówek dla par chcących poprawić swoją komunikację:

1. Rozpoznaj swoje schematy: Poświęć czas na refleksję nad swoimi głęboko zakorzenionymi przekonaniami i wzorcami myślenia. Zrozumienie schematów pozwala na świadome reagowanie.
2. Skup się na chwili obecnej: Koncentruj się na teraźniejszości podczas konfliktów. Unikaj przywoływania przeszłych urazów i skup się na bieżącej sprawie.
3. Ćwicz empatię: Staraj się zrozumieć sytuację z perspektywy partnera. Uznać jego uczucia i doświadczenia.
4. Używaj komunikatów „ja”: Wyrażaj swoje potrzeby i emocje, używając komunikatów „ja” zamiast oskarżania lub obwiniania partnera.
5. Angażuj się w ćwiczenia wyobrażeniowe: Współpracuj z terapeutą, aby eksplorować swoje schematy poprzez wizualizacje.
6. Przepisuj negatywne wzorce: Pracuj nad zmianą automatycznych reakcji, dostarczając wsparcia emocjonalnego.
7. Rozwijaj umiejętności dialogu łączącego: Ćwicz komunikację, która sprzyja zrozumieniu i rozwiązaniu problemów.

Podsumowanie

Problemy z komunikacją są powszechnym wyzwaniem dla wielu par, ale można je pokonać. Dzięki zrozumieniu i pracy nad schematami oraz cyklami trybów, pary mogą przerwać dysfunkcyjne wzorce i rozwijać zdrowsze sposoby komunikacji. Terapia schematów oferuje cenne narzędzia i techniki, które pomagają parom budować silniejsze, bardziej satysfakcjonujące relacje. Nie zawsze ich zastosowanie jest łatwe w samodzielnej praktyce, ponieważ nauka komunikacji wymaga treningu, podobnie jak prowadzenie samochodu czy jazda na nartach, więc warto skorzystać z pomocy specjalisty.